Primena i održavanje reznih ulja
Kod primene čistih reznih ulja obično nema većih problema. Zato se mogu primenjivati u dužim vremenskim periodima uz uslov da se oslobađaju mehaničkih nečistoća. Pravila kojih se treba pridržavati:
- Pratiti nivo ulja u rezervoaru i dolivati uvek ulje istog proizvođača i istog kvalitetnog nivoa
- U sistem ugraditi uređaje za prečišćavanje (filteri, centrifuge, taložnici). Mehaničke nečistoće mogu izazvati začepljenje pumpi, oštećenje alata, a imaju i negativan uticaj na kvalitet obrađene površine,
- Ako dođe do povećanja viskoziteta ulja, kod velikih sistema se može dodati ulje nižeg viskoziteta, a kod malih pojedinačnih punjenja je najbolje zameniti ulje,
- Kod pojave prekomernog penjenja treba prvo otkloniti uzroke koji dovode do toga. Tek nakon toga dodavati sredstva protiv penjenja, pri čemu sredstvo treba dodavati lagano – dokapavanjem i ne sme se predozi-rati. Antipenušavac ne sme biti na osnovi silikona. Najčešće se primenjuje na osnovi siloxana i parafina.
- Prilikom zamene ulja, sistem treba očistiti mehanički i hemijski – bakteriološko i tek onda napuniti svežim uljem.
Najčešći problemi koji se javljaju pri radu sa čistim reznim uljima
| Problemi | Mogući uzroci | Intervencija |
| Pojava preteranog penjenja | Može doći zbog usisavanja vazduha na pumpama ili nepravilnog toka cirkulacije ulja | Treba prvo ukloniti uzroke, a tek posle toga dodati antipenušavac. Ne sme se predozirati. |
| Pojava uljne magle | Velike brzine strujanja ulja na alatu i radnom komadu | Smanjiti brzine strujanja ulja |
| Velike brzine obrtaja alata ili radnog komada | Koristiti ulje višeg viskoziteta | |
| Svojstvo ulja ka stvaranju sitnih kapi | Dodati sredstvo protiv stvaranja uljne magle | |
| Pojava mehaničkih nečistoća (taloga) | Oksidacija i degradacija ulja. Zagađenje ulja. Mogu izazvati začepljenje pumpi, negativno utiču na alat i kvalitet obrađene površine | Proveriti osobine ulja u funkciji vrste materijala koji se obrađuje. U sistem ugraditi uređaje za prečišćavanje (taložnici, filteri, centrifuge i sl.) |
| Pojava dima | Ulje je niže viskoznosti i slabih EP osobina | Treba koristiti ulje više viskoznosti i boljih EP osobina |
| Fleke na povr- šini metala (obojenih) | Primenjeno ulje ne odgovara materijalu obrade | Treba koristiti ulje bez aktivnog sumpora |
| Problemi | Mogući uzroci | Intervencija |
| Povećanje viskoziteta reznog ulja | Uzrok može biti sklonost oksidaciji masnih kiselina, životinjskog i biljnog porekla | Korigovati viskozitet dodatkom ulja nižeg viskoziteta. Ulja moraju biti kompatibilna. Kod manjih postrojenja zameniti ulje |
| Formiranje lakova | Uzrok može biti oksidacija i degradacija ulja | Treba poboljšati filtraciju, proveriti najvišu temperaturu ulja u sistemu i primeniti ulje sa boljim EP osobinama |
| Povećano habanje alata | Istrošenost ulja ili slabe EP-osobine | Promeniti ulje u sistemu. Proveriti istrošenost ulja ili koristiti ulje viših EP osobina |
| Problem zaptivki | Zaptivke nisu kompatibilne sa primenjenim uljem | Proveriti kompatibilnost ulja sa postojećim zaptivkama |
| Degradacija ulja koje agresivno deluje na zaptivke | Laboratorijska analiza ulja.Proveriti kiselinski broj | |
| Nagli porast neutralizacionog broja | Oksidacija ulja | Poboljšati filtraciju i kao preventivu dodati antioksidans |
| Alergijska i kožna oboljenja radnika | Pojava uljne magle | Primeniti aditive koji smanjuju stvaranje uljne magle ili ugraditi uređaj za njeno usisavanje |
| Ne pridržavanje mera higijensko–tehničke zaštite na radu | Pojačati i sprovoditi mere higijensko- tehničke zaštite na radu |